De kabelbreuk die de afzink van Isabella, het tweede element van de Maasdeltatunnel, liet stranden is veroorzaakt door een hardnekkige zouttong in het Scheur. Die leidde tot onverwacht hoge stroomsnelheden. Dat is de conclusie van onderzoek naar het ongeval op 29 april j.l., waarbij het tunnelelement tegen de kade botste en flinke schade opliep.
Vlak voor de afzink op 29 april ging het mis. Het 205 meter lange tunnelelement Isabella lag te wachten op dood tij om te kunnen worden geplaatst op de bodem van het Scheur. Dat is het water tussen de Nieuwe Maas en de Nieuwe Waterweg. Bij de laatste manouevres om op de exacte afzinklocatie te komen knapte een van de trossen die het tunneldeel aan de zuidkant vasthield. De aanvaring met de kade van buiswandpalen beschadigde het tijdelijke kopschot, het deel waar tunnelelementen aan elkaar gekoppeld moeten worden. Daarop is de hele operatie afgelast. Aannemingscombinatie BAAK sleepte het tunneldeel terug naar de werf van Damen Verolme voor inspectie en reparatie.
Zouttong vergroot stroomsnelheid
De verdenking richtte zich al snel op de stroomsnelheid in het Scheur. Bij de manoeuvres vielen de hoge krachten op de lierkabels al op. In de zoektocht naar de oorzaak zijn de bolders, de kabel en de lier getest. Die voldeden aan de specificaties, dus het materiaal was niet de oorzaak van de kabelbreuk. Het onderzoek naar de stroming is verricht door experts van Deltares, Svasek en andere bureaus. Hun analyse van de gebeurtenissen en de metingen ter plaatse bevestigen dat de stroomsnelheid ‘schuldig’ is aan het ongeval.
De stroomsnelheid ter plaatse wordt bepaald door de wateraanvoer van de Rijn en de Maas, de wind, het getij en het zoutgehalte. Zout water is zwaarder dan zoet water. Het zoute water heeft op de bodem een zouttong gevormd in de kuil die was uitgegraven voor de aanleg van de tunnel. Die vormt een barrière voor het zoete rivierwater dat naar zee stroomt. Dat vrij zeldzame fenomeen deed de stroomsnelheden ter plaatse flink toenemen. De stroomsnelheden (en daarmee ook de krachten op het ingezette materieel) waren ruim anderhalf keer hoger dan waarop gerekend was.
Bij de volgende afzink poging trekt BAAK zwaarder materieel uit de kast. Zo kunnen de bolders 450 ton weerstaan, zijn er zwaardere hijspunten op het tunneldak aangebracht en zijn er ook grotere pontons aanwezig, gepositioneerd met nieuwe, grotere buispalen.
Maasdeltatunnel als onderdeel Blankenburgverbinding
De Maasdeltatunnel onder het Scheur door krijgt een lengte van 945 meter lang. De tunnel is onderdeel van de Blankenburgverbinding. Deze nieuwe verbinding moet leiden tot een betere ontsluiting van het havengebied, de ring van Rotterdam versterken en het verkeer een alternatief bieden om van noord naar zuid en vice versa te komen. De nieuwe snelweg, de A24, verbindt de A20 bij Vlaardingen met de A15 bij Rozenburg.
Her eerste tunnelelement, Alara, ligt al sinds 31 maart op de bodem van het Scheur. Op 8 oktober volgt een nieuwe poging om het noordelijke tunnelelement af te zinken. Rijkswaterstaat rekent erop dat de tunnel midden 2024 klaar is en in het najaar van 2024 in gebruik kan worden genomen.
Bouwcombinatie BAAK
BAAK is een consortium van Ballast Nedam, DEME Group en Macquarie. In opdracht van Rijkswaterstaat ontwerpt, realiseert en onderhoudt BAAK de Blankenburgverbinding (A24) over een periode van 20 jaar.
