Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft twee nieuwe bewindslieden aan het roer. Minister Mark Harbers (VVD) en staatssecretaris Vivianne Heijnen (CDA) vonden het bij het constituerend beraad op 8 januari echter niet nodig om te schuiven in de verdeling van portefeuilles. Water blijft in het pakket van de minister en OV/Spoor bij de staatsecretaris.
Voorafgaand aan het constituerend beraad werd er in de waterwereld gespeculeerd over de mogelijkheid dat de portefeuille Water weer terug zou gaan naar de staatssecretaris. Joop Atsma (kabinet Rutte I) was de laatste staatssecretaris die dat beleidsterrein onder zijn hoede had. Bij het constituerend beraad van kabinet Rutte II, in 2012, werd die portefeuille van de staatssecretaris naar de minister geschoven. De portefeuille Spoor ging de omgekeerde weg en kwam bij staatssecretaris Wilma Mansveld terecht. Naar verluidt was de toenmalige minister van Infrastructuur en Milieu, Melanie Maas Geesteranus (destijds nog Melanie Schultz van Haegen geheten) verantwoordelijk voor die uitruil: zij zou het lastige Fyra-dossier niet op haar bordje willen.
Limburgs belang
Vivianne Heijnen is het enige Limburgse kabinetslid en haar thuisprovincie was daarom zeer benieuwd welke portefeuilles ze zou krijgen. Zowel op het beleidsterrein Water als het beleidsterrein Spoor moeten er de komende jaren voor Limburg zeer belangrijke besluiten worden genomen. Afgelopen zomer werd de provincie getroffen door uitzonderlijk hoogwater en er zal een gedegen plan van aanpak moeten komen om dergelijke catastrofes in de toekomst zoveel mogelijk te vermijden. Doordat er tijdens het constituerend beraad geen portefeuilles zijn verschoven, hoeft Heijnen zich met dit dossier echter niet bezig te houden. Maar ook op het beleidsterrein OV/Spoor liggen er voor Limburg belangrijke dossiers. In de regionale pers benadrukte Harold Schroeder, voorzitter van het Limburgse CDA, bijvoorbeeld het belang van internationale treinverbindingen voor de provincie. Ook het dossier van de Maaslijn tussen Roermond en Nijmegen ligt nu bij Heijnen. Op die lijn rijden nu nog dieseltreinen, maar de verbinding wordt geëlektrificeerd.
Wethouder in Maastricht
Staatssecretaris Vivianne Heijnen stapt in het kabinet vanuit de gemeentepolitiek. Zij kwam in 2010 in de Maastrichtse gemeenteraad en niet lang daarna werd ze fractievoorzitter. Sinds 2018 was ze wethouder en locoburgemeester. In haar portefeuille zaten onder meer economie en arbeidsmarkt, wonen, en welstand. In 2017 stond ze op de landelijke CDA-lijst voor de Tweede Kamerverkiezingen, op plek 26. Op die, naar later bleek, onverkiesbare plek (het CDA haalde 19 zetels) kreeg ze ruim 15.000 voorkeursstemmen – daarmee kwam ze er 2500 tekort voor een zetel. In haar afscheidsbrief aan de gemeenteraad van Maastricht geeft Heijnen aan dat haar overstap naar Den Haag geen gemakkelijk besluit was: “De aanvaarding van het nieuwe ambt maakt mij trots, maar afscheid nemen van mie Mestreech, van het college, uw raad en alle medewerkers valt mij zwaar.”
Omvangrijk takenpakket
Heijnen krijgt een omvangrijk takenpakket. Behalve OV/Spoor (nationaal en internationaal) mag zij ook de volgende portefeuilles onder haar hoede nemen: Milieu (niet-Klimaat, o.a. geluidhinder, veiligheid en risico’s, gevaarlijke stoffen, biociden en gewasbescherming buiten landbouw, luchtkwaliteit, circulaire economie, verkeersemissies en brandstoffen), Bodem, Fietsbeleid, KNMI, Autoriteit Nucleaire veiligheid en het Planbureau Leefomgeving.
Tekst loopt door onder de foto’s
Terug van weggeweest
Voor Mark Harbers is het niet zijn vuurdoop als bewindspersoon. Hij was in de vorige kabinetsperiode staatssecretaris voor asielzaken, maar besloot in 2019 op te stappen na kritiek op een rapport, waarin ernstige misdrijven door asielzoekers waren weggemoffeld. Niemand had destijds overigens op zijn aftreden aangedrongen, zodat er niet echt sprake is van een ‘bevlekt blazoen’.
‘Alles wat rijdt, vaart en vliegt’
Harbers noemt het ministerie waarover hij nu de scepter zwaait “een heel mooi departement”. Na afloop van zijn gesprek met formateur Mark Rutte zei hij vorige week: “Van jongs af aan heb ik al belangstelling voor alles wat rijdt, vaart en vliegt.” Als minister van Infrastructuur en Waterstaat wordt hij verantwoordelijk voor de beleidsterreinen Weginfrastructuur, Water, Scheepvaart (maritieme zaken) en Luchtvaart. Dat betekent onder meer dat Harbers zich mag gaan bezighouden met de gigantische onderhouds- en renovatieopgave die er ligt voor de infrastructuur én met de beladen luchthavendossiers Schiphol en Lelystad.
Financieel specialist
De beleidsterreinen zijn nieuw voor hem. Voor en na zijn staatssecretariaat was hij Tweede Kamerlid. In eerste instantie was hij fractiewoordvoerder over onderwijsbeleid en cultuur, maar hij ontwikkelde zich gaandeweg tot financieel specialist en was ook woordvoerder klimaat. Hij heeft bovendien een rol gespeeld in de coalitieonderhandelingen: het formatiedocument dat ChristenUnie-leider Segers in de trein liet liggen, was van de hand van Harbers en zijn collega-Kamerlid Jaco Geurts (CDA).
 krijgt Water en Vivianne Heijnen (CDA) OV/Spoor.){kind=link}