Mogelijk wordt de invoering van de Omgevingswet voor de vijfde keer uitgesteld. Het Adviescollege ICT-toetsing van de overheid zou hebben vastgesteld dat de digitale infrastructuur nog niet op orde is.
Dat schrijft het journalistieke onderzoeksplatform Follow the Money, dat de hand heeft weten te leggen op een conceptadvies van het adviescollege. De Eerste Kamer moet begin november besluiten over de invoering van de Omgevingswet per 1 januari 2023. Het advies van het Adviescollege ICT-toetsing speelt daarbij een belangrijke rol, en dat advies bevat harde kritiek. Dat zou voor de senatoren aanleiding kunnen zijn om invoering van de wet opnieuw uit te stellen. De Senaat ontvangt het advies naar verwachting op 10 oktober.
Digitaal Stelsel Omgevingswet
Volgens het Adviescollege ICT-toetsing zullen er op 1 januari 2023 ‘nog forse beperkingen’ zijn in het ICT-systeem achter de Omgevingswet, het zogeheten Digitale Stelsel Omgevingswet (DSO). ‘Mede daardoor zullen dingen misgaan’, schrijft het adviescollege. Het DSO is het centrale loket waar burgers, bedrijven en overheden zaken in de fysieke leefomgeving moeten gaan regelen. Dat zou moeten zorgen voor snellere en betere dienstverlening. De gebreken in het DSO is, kunnen echter leiden tot vertraging in de bouw van woningen en aanleg van infrastructuur. Niet voor niets heeft Neprom, de branchevereniging van projectontwikkelaars, onlangs voorgesteld om de invoering twee jaar uit te stellen.
Acceptabel basisniveau
Het adviescollege lijkt zich daarbij aan te sluiten. Het verwijst volgens Follow the Money naar drie eerdere eigen adviezen over het DSO, dat volgens het college vanaf het eerste moment ‘te complex’ gebouwd werd. Dat is het nu nog steeds. Daarom stelt het adviescollege voor om nog twee jaar de tijd te nemen om te zorgen voor een acceptabel ‘basisniveau’.
Nieuw stelsel omgevingsrecht
De Omgevingswet vormt samen met het Omgevingsbesluit, het Besluit activiteiten leefomgeving, het Besluit bouwwerken leefomgeving, het Besluit kwaliteit leefomgeving en de Omgevingsregeling de basis voor het nieuwe stelsel van het omgevingsrecht. Het is een majeure wijziging die de wetten voor de leefomgeving bundelt en moderniseert. Hierbij gaat het onder meer om wet- en regelgeving over bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. Dat betekent een transitie van 26 verschillende wetten naar één wet, van zestig AMvB’s naar vier en van 75 ministeriële regelingen naar één Omgevingsregeling.
Vaak uitgesteld
De Eerste Kamer heeft het wetsvoorstel Omgevingswet al op 22 maart 2016 aanvaard. In oktober 2017 werd de geplande datum voor inwerkingtreding van 1 juli 2019 uitgesteld naar 1 januari 2021, maar mede vanwege de coronacrisis in 2020 werd deze opnieuw uitgesteld tot 1 januari 2022. Op 27 mei 2021 maakte de rijksoverheid bekend dat de nieuwe datum voor de inwerkingtreding 1 juli 2022 werd. Ook die datum werd niet gehaald: in februari maakte minister Hugo de Jonge bekend de nieuwe wet op 1 januari 2023 te willen invoeren. Als de Eerste Kamer het advies van het Adviescollege ICT-toetsing volgt, zou dat zomaar 1 januari 2025 kunnen worden.