Koninginnensluis
De Koninginnensluis (foto: Rijkswaterstaat).

Rijkswaterstaat is gestart met een Europese aanbesteding voor de renovatie van de Koninginnensluis in Nieuwegein. Het project wordt uitgevoerd volgens de tweefasen- en portfolioaanpak. Onlangs zijn de aanbestedingsdocumenten gepubliceerd op de website TenderNed. De definitieve gunning wordt eind 2023 verwacht.

Na de renovatie moet de ruim 130 jaar oude sluis weer voldoen aan de eisen voor levensduur, constructie, veiligheid en beschikbaarheid, met respect voor de historische waarde. Bij het project wordt de tweefasenaanpak toegepast. Dit houdt in dat in een eerste fase de risico’s van de renovatie door Rijkswaterstaat en de opdrachtnemer gezamenlijk in kaart worden gebracht, voordat de definitieve prijs wordt bepaald en de uitvoering start. Dat is dan de tweede fase.

Onzekerheden

Het project Koninginnensluis kent verschillende onzekerheden op meerdere technische vlakken, zoals werktuigbouw, industriële automatisering, elektrotechniek en civiele techniek. Daarnaast is de beschikbaarheid en kwaliteit van areaalgegevens nog onzeker. Met de tweefasenaanpak kunnen deze risico’s volgens Rijkswaterstaat ‘beheerst worden opgepakt’.

Portfolioaanpak

Behalve de tweefasenaanpak wordt bij deze aanbesteding ook een portfolioaanpak toegepast. Dat betekent dat vergelijkbare projecten door de opdrachtgever worden gecombineerd. Zo worden bouwbedrijven in staat gesteld over meerdere projecten heen risico’s te reduceren en innovatie te verhogen. Bovendien zou de portfolioaanpak moeten helpen om de capaciteit in de markt langlopend te continueren en efficiënter in te zetten. Voor deze aanbesteding is de Koninginnensluis de basisopdracht en geldt de Houtribsluis bij Lelystad als herhalingsopdracht. Bij beide projecten gaat het om renovatie van een sluiscomplex met beweegbare bruggen, met een multidisciplinaire problematiek.

Vervanging en renovatie

De renovatie van de Koninginnensluis is onderdeel van de Vervanging- en renovatieopgave van Rijkswaterstaat. Veel bruggen, tunnels, sluizen en viaducten stammen uit de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw. Hierdoor neemt de kans op storingen toe en daarom worden ze nu versterkt, vernieuwd of vervangen. Voor deze opgave maakt Rijkswaterstaat zoveel mogelijk gebruik van slimme en duurzame technieken.

Koninginnensluis

De Koninginnensluis ligt in de gemeente Nieuwegein in het Merwedekanaal, in de wijk Vreeswijk. De sluis is in 1892 geopend en het complex, met de sluiskolken en de Emmabrug, is aangewezen als Rijksmonument. Het Merwedekanaal en de kades hebben een cultuurhistorische waarde. Het complex heeft twee hoofdfuncties: het keren van hoogwater en het schutten van scheepvaart tussen het Merwedekanaal en de Lek. Door de aanleg van het Lekkanaal en de Beatrixsluizen (opening in 1938) is het Merwedekanaal vooral in gebruik als vaarroute voor de recreatievaart, maar ook beroepsvaart maakt nog altijd gebruik van de sluis.