De rijksoverheid stelt € 50 miljoen beschikbaar voor het verbeteren van de fietsveiligheid. Zonder extra maatregelen zou het aantal verkeersslachtoffers onder fietsers de komende jaren nog verder oplopen. Om de fietsveiligheid gericht te verbeteren, zijn vier focuspunten vastgesteld: ouderen, enkelvoudige ongevallen, sport- en schoolomgevingen en drukte op het fietspad.
De afgelopen jaren wordt steeds meer gefietst. Over de periode 2010-2019 nam het aantal fietskilometers met 10% toe. Bovendien zijn meer ouderen gaan fietsen. Deze toenames brengt een stijging van het aantal fietsslachtoffers met zich mee.
De groei van het aantal fietsongevallen hangt samen met de 10% toename van het aantal fietskilometers in het afgelopen decennium. Een tweede factor is het feit dat steeds meer ouderen op de fiets aan het verkeer deelnemen. De Integrale Mobiliteitsanalyse 2021 voorspelde dat in 2040 het aantal fietsslachtoffers met 80% tot 100% zal zijn toegenomen. Ook het eind november gepubliceerde SWOV-onderzoeksrapport ‘Kiezen of delen’ over de beleidsdoelstelling het aantal verkeersslachtoffers te halveren voorspelt groei van het aantal fietsongevallen.
Veilig fietsen
De € 50 miljoen voor fietsveiligheid komt uit de Investeringsimpuls Verkeersveiligheid. Dat is een fonds van € 500 miljoen, door de regering beschikbaar gesteld voor de periode 2020 – 2030. de Investeringsimpuls Verkeersveiligheid ondersteunt provincies, waterschappen en gemeenten financieel bij interventies op het gebied van verkeersveiligheid. De afspraak is dat € 50 miljoen is bestemd voor ‘vernieuwende maatregelen’. Dat is het bedrag dat nu wordt ingezet om de fietsveiligheid te bevorderen.
De vier focuspunten
Ouderen: Deze groep moet extra worden beschermd, omdat ze bovenmatig zijn vertegenwoordigd in de ongevalscijfers. Daarnaast hebben ze een grotere kans om ernstig gewond te raken bij een ongeval.
Enkelvoudige ongevallen: In 2019 was bij ruim 80% van de ernstige fietsongevallen geen motorvoertuig betrokken. Daarom zijn op dit terrein grote stappen te zetten.
School- en sportomgeving: De groep ‘kinderen’ is ook kwetsbaar en moet daarom extra worden beschermd. Circa 1 op de 5 fietsers die na een ongeval een SEH bezochten, was jonger dan 17 jaar.
Drukte op het fietspad: Steeds meer mensen gebruiken het fietspad, en ook nog met verschillende voertuigen met verschillende snelheden. Met de stedelijke verdichting zal het de komende jaren nog drukker worden.
Half november maakte het kabinet al bekend € 780 miljoen te investeren in fietsinfrastructuur, met name in de verdere aanleg van doorfietsroutes in het hele land. Doorfietsroutes zijn brede fietspaden zonder of met beperkt kruisend verkeer, zodat gebruikers vlot en veilig kunnen doorfietsen.
Grootste risico’s aanpakken
Het SWOV-onderzoek is pessimistisch over de beleidsambitie om het aantal verkeersslachtoffers in 2030 te halveren. Ook met extra maatregelen lijkt dat doel onhaalbaar. Wel kan mogelijk het aantal verkeersdoden worden gehalveerd. Minister Harbers volgt het SWOV-advies om maatregelen te nemen op de grootste risico’s. Daaronder valt fietsveiligheid, maar ook meer 30 kilometer per uur rijden binnen de bebouwde kom.
