Landbouwcollectief Salland heeft namens dertig boeren bezwaar aangetekend tegen de dijkverzwaring Zwolle-Olst. Het Waterschap Drents-Overijsselse Delta (WDOD) heeft via externe saldering stikstofrechten verworven om dit ingrijpende project te kunnen uitvoeren. De bezwaarmakers willen dat PAS-melders voorrang krijgen op het waterschap. Provincie Overijssel is echter van mening dat permanente en tijdelijke ‘uitstoters’ geen gelijke partijen zijn.
De Sallandse boeren hebben hun bezwaar ingediend via een officiële zienswijze. De verwerving van stikstofrechten van een vijftal boerenbedrijven in de omgeving door het Waterschap Drents-Overijsselse Delta (WDOD) is in het verkeerde keelgat geschoten van PAS-melders. Het waterschap heeft de uitstootrechten nodig voor de ingrijpende versterking van de dijk tussen Zwolle en Olst. De provincie Overijssel is in dit geval akkoord gegaan met het zogeheten ‘extern salderen’, het uitruilen van stikstofrechten. Dit terwijl de provincie deze procedure zelf nagenoeg onmogelijk heeft gemaakt.
PAS-melders
De bezwaarmakende agrariërs vinden dat opgekochte stikstofrechten eerder gebruikt zouden moeten worden om PAS-melders te legaliseren. Dat gaat om boeren die buiten hun schuld (deels) illegaal werken, doordat de stikstofuitspraak van de Raad van State in 2019 hen met terugwerkende kracht vergunningplichtig maakte. Zij hebben in principe tot eind februari 2025 de tijd om hun activiteiten te legaliseren; daarna volgen handhavingsprocedures. Dat betekent voor veel PAS-melders dat zij hun veestapel moeten reduceren; voor een deel van hen komt hun bedrijf dan onder de grens waarbij hun bedrijf exploitabel is. De boeren vrezen dwangsommen en verkeren nu in een positie waarin zij moeilijk leningen kunnen afsluiten bij de banken. Landbouwminister Wiersma wil nog drie jaar uitstel voor de legalisatie-eis aan de 2000 PAS-melders, maar dat botst met de uitspraken van de Raad van State in dit dossier.
Prioriteit
Het collectief van Sallandse boeren vindt dus dat PAS-melders voorrang moeten krijgen op het waterschap als er stikstofrechten in de markt komen. Volgens de bezwaarmakers heeft die gedachte brede steun in de Tweede Kamer. Provincie Overijssel is evenwel van mening dat het om twee verschillende groepen stikstofuitstoters gaat, en dat die geen gelijke status kunnen hebben in het beoordelen van het recht om extern te salderen. Bij een bouwproject gaat het immers om tijdelijke uitstoot, voor de duur van de werkzaamheden. Bij boerenbedrijven gaat het om permanente bronnen van stikstofemissie.
Dijkversterking Zwolle-Olst
De versterking van de IJsseldijk Zwolle-Olst is onderdeel van het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Het gaat om 29 kilometer dijk die aangepakt moet worden om Zwolle en Salland te beschermen tegen water uit de IJssel en – bij noordwesterstorm – uit het IJsselmeer. De dijk is afgekeurd op piping, binnenwaartse stabiliteit en bekleding. Verschillende delen van het dijktraject zijn te laag. Ook is een aantal kunstwerken op het traject afgekeurd. De voorbereiding en planontwikkeling van het dijkversterkingsproject is in 2020 gestart. In 2025 moet de uitvoering beginnen.
