De door Royal HaskoningDHV en Wageningen University ontwikkelde Aurea technologie voor verwijdering van medicijnresten uit water is winnaar van de Vernufteling 2024 – de jaarlijkse prijs voor het meest vernuftige ingenieursproject met maatschappelijke waarde, uitgereikt door Koninklijke NLingenieurs. De publieksprijs ging naar de kadevernieuwingsoplossing van Sweco.
Techniek zit voor de meeste Nederlanders verstopt achter vanzelfsprekende verworvenheden als viaducten, waterzuivering of verwarming. Het idee achter De Vernufteling is: ere wie ere toekomt. De prijs is erkenning voor de ingenieurs achter innovatieve projecten en vindingen die achter die procedees zitten die zoveel mensen ‘for granted’ nemen.
Nominaties Vernufteling 2024
Er is een juryprijs en een publiekprijs. De jury heeft uit de inzendingen eerst een longlist van twaalf projecten geselecteerd, en vervolgens een shortlist van vijf. De juryprijs gaat vanzelfsprekend naar een shortlistproject; voor de publieksprijs kon op alle twaalf longlistprojecten worden gestemd.
Aurea-technologie van Royal Haskoning DHV
Jaarlijks komt minstens 190 ton aan medicijnresten via het riool in het milieu terecht. De huidige rioolwaterzuiveringsinstallaties kunnen deze niet goed verwijderen. De giftige cocktail van medicijnresten heeft een negatief effect op het aquatisch leven en bedreigt onze drinkwaterbronnen.
De opgave voor veilig oppervlakte- en drinkwater is actueel en internationaal. De Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater, die spoedig van kracht wordt, vereist onder andere dat rioolwaterzuiveringsinstallaties microverontreinigingen zoals medicijnresten verregaand moeten verwijderen. Onderzoekers van Wageningen University en Royal HaskoningDHV ontwikkelden daarvoor de Aurea technologie. Die kan naast medicijnresten ook andere microverontreinigingen aan, zoals hormonen en gewasbeschermingsmiddelen. Dit soort watervervuiling veroorzaakt gedrags- en geslachtsverandering bij vissen en watervlooien en kan uiteindelijk ook de volksgezondheid schaden. Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden realiseert in Zeist de eerste full-scale installatie.
De Vernufteling vakjury waardeert de Aurea inzending als hoogst vanwege het vernuftige karakter en het maatschappelijke belang. “Het team komt met een geavanceerde oplossing voor microverontreiniging in het afvalwater. Door onder meer medicijnresten vormt dit een toenemend probleem voor de maatschappij. Veranderende wet- en regelgeving dwingt de beheerders om maatregelen te treffen, maar in de praktijk blijkt het lastig om te voorkomen dat medicijnresten, maar ook bestrijdingsmiddelen en hormonen in het oppervlaktewater belanden. Royal HaskoningDHV heeft in een interessant samenwerkingsverband een spannende en zeer vruchtbare combinatie van technologische maatregelen getroffen en daarmee een echte ingenieursoplossing gevonden voor een groeiend probleem met grote maatschappelijke relevantie.”
Kadevernieuwingsoplossing van Sweco
Een groot deel van de Amsterdamse kademuren is aan vervanging toe. Een urgente opgave, want de kades worden veel zwaarder belast dan waarvoor ze ooit gebouwd zijn en het risico op instorting is geen theoretisch scenario, zo is in 2020 al eens gebleken. Kadevernieuwing door afsluiting, grachten dempen en alles opnieuw opbouwen is geen optie in de drukke stad.
Sweco Nederland komt, in samenwerking met Combinatie Midden Delfland Civiele Werken, Oosterhof Holman Beton- en Waterbouw en bouwadviesbureau Strackee, met de Kade 2.020 als renovatieaanpak. Die bestaat uit plaatsing van een L-vormig ‘wandelement’ met de voet in het water, tegen de bestaande kademuur. Daarvoor hoeft slechts een buitenlaag van 35 centimeter kademuur te wijken. Na de plaatsing van het prefab-element wordt de kademuur weer opgemetseld. Dat gebeurt goeddeels vanaf een werkponton, zodat de hinder in de stad minimaal blijft.
De kaderrenovatie-oplossing van Sweco ging ervandoor met de publieksprijs. Het project kreeg 12,5% van de in totaal 1994 stemmen.
