René Paas

Het kabinet gaat voorlopig toch geen onderzoek uitvoeren naar de komst van de Lelylijn en de Nedersaksenlijn. Dit nieuws kregen de bestuurders van de Noordelijke provincies woensdagavond te horen tijdens een Haags topoverleg. Dit melden de drie Noordelijke omroepen RTV Noord, Omrop Fryslân en RTV Drenthe.

Het nieuws is een flinke tegenslag voor het Noorden, dat al meer dan zestig jaar pleit voor de aanleg van de Lelylijn en ook deze twee spoorlijnen. De Lelylijn zou een spoorverbinding moeten worden die Groningen via Drachten en Emmeloord met Lelystad en de Randstad verbindt; de Nedersaksenlijn moet gaan lopen van Groningen, via Emmen naar Enschede.

In eerste instantie wilde het huidige kabinet de plannen voor deze spoorlijnen nader onderzoeken; ze werden zelfs in het hoofdlijnenakkoord en de afgelopen Troonrede vermeld. “Er is geen overeenstemming en daar zijn we teleurgesteld en verbaasd over”, zegt René Paas, commissaris van de Koning in Groningen, tegen RTV Noord. Paas is tevens tijdelijk voorzitter van het Samenwerkingsverband Noord Nederland (SNN).

De Noordelijke bestuurders hoopten woensdagavond dan ook te horen dat het vervolgonderzoek voor de spoorlijnen uitgevoerd zou gaan worden. In plaats daarvan was de mededeling dat de ontwikkeling van de Lelylijn en Nedersaksenlijn voor onbepaalde tijd in de koelkast is gezet.

Een van de redenen die genoemd werd, was de zogenoemde 75 procent-norm. Voor projecten als deze worden vervolgonderzoeken doorgaans pas uitgevoerd wanneer er zicht is op 75 procent van de totale financiering van het project en dat zicht is er momenteel niet. De kosten van de Lelylijn worden geraamd op 14 miljard euro, die van de Nedersaksenlijn op 1,7 miljard euro. Paas is echter van mening dat die regel prima losgelaten kan worden: “Zo’n argument is goed te begrijpen als je ergens een stationsgebouw moet realiseren, maar dit is de eredivisie van de infrastructuur. Dit is door de hele politiek bestempeld als ontzettend belangrijk.”

Gisteren bood de Stichting Nedersaksenlijn in de Tweede Kamer nog het vernieuwde bidbook voor de Nedersaksenlijn aan, meldt RTV Drenthe. Volgens de stichting kost de aanleg van de Nedersaksenlijn weliswaar 1,7 miljard, maar levert de lijn meer dan het driedubbele van dit bedrag op voor de schatkist. Volgens voorzitter Melle Mulder gaat het om 1,7 miljard euro aan investeringen in werk, scholen, woningbouw en andere infrastructuur uit de regio zelf. Mulder: “Bovendien krijgt de rijksoverheid zo’n 4,7 miljard euro aan belastingen terug als alle plannen van de bouw van 50.000 woningen en bedrijven rondom de Nedersaksenlijn doorgaan." En daar komt voor het ministerie van Volkshuisvesting nog een tussen de 1,3 miljard en 1,7 miljard euro aan extra belasting voor die woningbouw bij, aldus de stichting.

Voor Drenthe was er één klein lichtpuntje: voor de geplaagde flessenhals Meppel op het bestaande spoor, komt het volgens Paas (Paas vervangt momenteel zijn Drentse collega Jetta Klijnsma, die door een gebroken heup tijdelijk uit de running is) wel goed. Hij kon niet op details in gaan, omdat het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat dit binnenkort zelf gaat doen.

Paas en collega’s geven de hoop op de uiteindelijke komst van de Lelylijn en Nedersaksenlijn echter niet op: “We hadden er de smoor in gisteravond, maar blijven in gesprek. We herinneren het kabinet aan hun eigen motto: kijken hoe het wel kan."