Staatssecretaris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu heeft namens het kabinet zijn bezwaren tegen de instelling van zero-emissiezones in binnensteden ingetrokken. Veertien steden krijgen per 2025 zo’n zone, waar in aangewezen delen van de binnenstad geen bedrijfsauto’s op fossiele brandstof meer mogen rijden. Er komen wel uitzonderingsbepalingen.
Het kabinet-Schoof is tegenstander van de zero-emissiezones, en heeft in zijn regeerakkoord opgenomen te willen bezien of de invoering ervan nog kan worden uitgesteld. Het kabinet stelt dat binnensteden voor ondernemers onbereikbaar worden met zero-emissiezones. De regering vreest ook de investeringen die bedrijven moeten doen in nieuwe (elektrisch) materieel.
De gemeentes hebben de staatssecretaris kenbaar gemaakt hun plannen door te willen zetten, in lijn met het beleid van het vorige kabinet. En zij zijn ook degenen die erover gaan; het besluit om een zero-emissiezone in te stellen is een zaak van de gemeenten zelf, niet van de Rijksoverheid.
Betrouwbare overheid
De gemeenten stellen dat een beleidsswitch in dit stadium geen voorbeeld is van een betrouwbare overheid. Beleid instellen en weer terugtrekken nadat ondernemers al geïnvesteerd hebben in hun aanpassingen zou de relatie met het bedrijfsleven eerder verslechteren dan verbeteren, zo stellen zij. Buiten de veertien steden die per 2025 een zero-emissiezone hebben, zijn er nog vijftien gemeenten die een dergelijke stap voorbereiden.
Nadat de gemeenten in overleg met de staatssecretaris hun beleidskeuze hadden toegelicht heeft Jansen de balans opgemaakt en de bezwaren van het kabinet ingetrokken. Hij informeert daar ook de Tweede Kamer over.
Uitzonderingsbepalingen
Er zijn eerder al landelijke afspraken gemaakt over overgangsmaatregelen en uitzonderingen die zullen gelden. In het debat van de Kamercommissie Ie W van 17 oktober ligt nog wel een motie voor van VVD-kamerlid Veltman over landelijke uitzonderingen bij zero-emissiezones. Die maant de regering heel snel te komen met een landelijk gestandaardiseerde uitzondering van zero-emissiezones voor ondernemers tot 2029. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft de Kamercommissie IenW opgeroepen om niet in te stemmen met deze motie. De VNG noemt de motie overbodig, omdat er al afspraken liggen over een breed pakket van landelijke overgangsregelingen en ontheffingsmogelijkheden. Het ‘Centraal Loket’ van de RDW kan ontheffingen verlenen. Volgens de VNG zorgt de motie Veltman alleen maar voor onduidelijkheid en oneerlijke concurrentie.
Steden met een emissievrije zone
Per 1 januari 2025:
Amersfoort, Amsterdam, Assen, Delft, Den Haag, Eindhoven, Gouda, Leiden, Maastricht, Nijmegen, Rotterdam, Tilburg, Utrecht, Zwolle.
Later in 2025:
Enschede, Groningen, Haarlem, Den Bosch.
Tussen 2026 en 2030:
Almere, Alphen a/d Rijn, Apeldoorn, Arnhem, Deventer, Dordrecht, Ede, Hilversum, Schiphol, Venlo, Zaanstad.
