Op 1 september is na jaren van voorbereiding en zeven jaar bouwen de Groningse Ringweg Zuid officieel opengesteld. Een deel van het project was al toegankelijk; nu is ook de nieuwe zuidelijke ringweg open, net als het Julianaplein. Een jarenlang proces van vallen en opstaan kwam met de opening tot een afronding.
De grootschalige ombouw van de zuidelijke ringweg van Groningen was nodig, omdat deze belangrijkste toegangspoort van de stad dichtslibde door de forse groei van de stad. De zuidelijke ringweg is zo’n twaalf kilometer lang en loopt dwars door de stad Groningen, ongeveer van Hoogkerk tot Westerbroek. De weg is belangrijk voor het stadsverkeer, maar ook voor het verkeer dat Groningen passeert.
Bereikbaarheid en leefbaarheid
De ombouw van de zuidelijke ringweg verbetert de bereikbaarheid, de doorstroming, de leefbaarheid en de veiligheid. De capaciteit van de weg is vergoot, en de verbinding is deels ondergronds gegaan. Daardoor verbindt op maaiveldniveau een groengebied, het Zuiderplantsoen, de stadswijken Oosterpoort, De Linie en de Herewegbuurt weer met elkaar. Binnen het project is elf kilometer weg aangelegd, twintig bruggen en viaducten, een deels open tunnel en een park. Zowel de bereikbaarheid als de leefbaarheid van de stad heeft een boost gekregen. Daar is echter een flinke prijs voor betaald.
Vallen en opstaan
Het tracébesluit van de Ringweg Zuid dateert al van 2014. In plaats van het startsein voor een voortvarende aanpak was dit echter het moment waarop de eerste hobbel op de weg opdoemde. Felle protesten en bezwaarprocedures houden de daadwerkelijke start twee jaar op. Pas in 2017 vangen de werkzaamheden aan. De planning was oplevering in 2021; dat is dus bij lange na niet gehaald. Het project kampte vanaf het begin met overschrijdingen van zowel het budget als de tijdplanning. Juridische problemen rond bomenkap, tegenzittend weer op cruciale momenten, problemen met de ondergrond, de coronacrisis, samenwerkingsproblemen tussen opdrachtgever en aannemingscombinatie, personeelskrapte… tal van factoren staken spaken in het wiel van het project.
Herepoort
Opdrachtgever combinatie Aanpak Ring Zuid, met als partners Rijkswaterstaat, provincie Groningen en gemeente Groningen, selecteerde het consortium Herepoort voor de realisatie van het project. Die combinatie bestaat uit twee grote partijen en een aantal regionale kleinere partners. De grote, Max Bögl en Züblin, nemen de betonconstructies van de bruggen, tunnels en viaducten voor hun rekening. De regionale partners Roelofs Wegenbouw uit Den Ham en Oosterhof Holman Infra uit Grijpskerk, Koninklijke Sjouke Dijkstra uit Leek en Jansma Drachten tekenen dan met hun onderaannemers voor het GWW-werk. Dijkstra en Jansma hebben het einde van het project niet als projectpartner gehaald. Dat had alles te maken met de forse verliezen die op het project zijn geleden. In maart 2024 meldden de aannemers van Herepoort in hun jaarrekeningen een dreigend gezamenlijk verlies van meer dan 270 miljoen euro.
Afronding Ringweg Zuid
Hoewel er dus serieuze wonden te likken zijn, is de nieuwe Ringweg Zuid dan toch geopend voor het verkeer. En dat is een groot moment voor de Groningens, die het laatste half jaar forse hinder ondervonden van de laatste werkzaamheden om het nieuwe Vrijheidsplein, het nieuwe Julianaplein, het deel van de zuidelijke ringweg dat onder de grond ligt en het Europaplein met elkaar te verbinden. Deze operatie ging gepaard met veel wegafsluitingen, soms ook tegelijkertijd.
De weg is open, maar het werk nog niet helemaal gedaan. In de komende maanden volgen nog afsluitende werkzaamheden, zoals de sloop van een nu in onbruik geraakt viaduct en de aanpak van bermen en groenaanleg.